Orient. „Nowy Wschód” w Sztuce Artystów z Regionu Europy Środkowo-Wschodniej

Wystawa Orient (Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki) jest medytacją na temat tożsamości Europy Środkowo-Wschodniej. Aspektem spajającym ów niejednorodny region jest upadek jego własnej tożsamości. Tęsknota za dumą i patriotyzmem przy jednoczesnym zawstydzeniu własnym pochodzeniem prowadzi do stłumienia i zaprzeczenia tej przynależności. 
Wystawa jest częścią międzynarodowego projektu „Trauma & Revival” realizowanego przy wsparciu Programu „Kreatywna Europa” Unii Europejskiej.

Artyści:
Darja Bajagić, Wojciech Bąkowski, Matei Bejenaru, Piotr Bosacki, Pavel Brăila, Veronika Bromová, Jan Brož, Jiří Černický, Anetta Mona Chişa & Lucia Tkáčová, Matyáš Chochola, Romana Drdová, Habima Fuchs, Anežka Hošková, Jasanský & Polák, Atis Jākobsons, Zsófia Keresztes, Aurora Király, Adrian Kiss, Ádám Kokesch, Jiří Kovanda, Václav Litvan, Piotr Łakomy, Pavla Malinová, David Maljković, Jimena Mendoza, Gizela Mickiewicz, Marge Monko, Vlad Nancă, Ioana Nemeş, Alice Nikitinová, Richard Nikl, Pakui Hardware, Julius Reichel, Dragana Sapanjoš, Jiří Skála, Adéla Součková, Petr Štembera, Аwdej Ter-Oganjan, Mark Ther, Wiktor Timofiejew, Jerzy Truszkowski, Emöke Vargová, Martin Vongrej, Jana Želibská

Wystawie nadano wyraźnie problematyczny tytuł, aby podjąć próbę stworzenia autoironicznej „rodz(Innej) wschodnioeuropejskiej” tożsamości. Zakłada ona, że ta wewnętrznie sprzeczna „edypalna relacja, opierająca się jednocześnie na zakazie i pożądaniu, jest kluczowym elementem rozdarcia Europy Wschodniej (Środkowej, postkomunistycznej, Nowej, bloku wschodniego itp.).

(...)
Zakłada ona potrzebę patriotyzmu w sensie pozytywnym. Patriotyzmu pozwalającego na refleksję nad stereotypami, których wszyscy potrzebujemy i którymi żyjemy, patriotyzmu jednocześnie ironicznego i pełnego powagi. Poczucia przynależności do miejsca raczej niż narodu. Nowej mitologii tworzącej pojęcie „miejsca” w gospodarce, według której umiejscowienie geograficzne jest najcenniejszym kapitałem.
Zbudowana na oczekiwaniach, pragnieniach, opowieściach, doświadczeniach i stereotypach wystawa przedstawia spektakl prowadzący widza przez pięć scen rodzajowych powstałych w oparciu o historyczną dialektykę rozwoju regionu, począwszy od końca lat osiemdziesiątych XX wieku. Plątanina najbardziej ironicznych i najszczerszych zamiarów stworzenia nowego muzeum (nie)sławnych historii narodowych. Terapeutyczne przedstawienie tego, co nas zaskakuje, zwycięstw, traum i upokorzeń. Mroczna komedia satyryczna żywcem wyjęta ze Szwejka w nieistniejącym regionie po Końcu historii. Przyjęcie obelg jako sposób emancypacji, ale i autorefleksji.
(...)
Wystawa ta niczego nie porządkuje, nie bada, jest raczej subiektywną podróżą obserwowaną z pewnego miejsca w przestrzeni i czasie skonstruowaną z udziałem artystów wybranych nie według narodowości czy języka, a według tego, jak ich sztuka odnosi się do wybranego tematu. To raczej inkluzja, niż równość jest jej celem.

Michal Novotný

Kurator: Michal Novotný
Współkuratorka: Anna Bargiel
Koordynatorka: Renata Zawartka
Współpraca kuratorsko-koordynacyjna: Gabriela Brdej
Identyfikacja wizualna: Agata Biskup
Miejsce: Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, parter i piętro

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Partnerzy projektu: Austriackie Forum Kultury w Moskwie, Centrum Sztuki i Mediów w Karlsruhe, Centrum Sztuki Współczesnej Kim?, Cittadellarte – Fondazione Pistoletto, Galeria ROSIZO, Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, Galeria Trietiakowska, Muzeum Sztuk Pięknych im. A.S. Puszkina w Moskwie, Pałac Sztuk Pięknych – BOZAR, Uniwersytet Jyväskylä

Współorganizatorzy wystawy: Centrum Sztuki Współczesnej Kim?, Pałac Sztuk Pięknych – BOZAR